เลือกกลยุทธ์ที่ใช่ สำหรับการแยกระดับผู้ใช้งาน Basic กับ Premium บน Django

ถ้าคุณกำลังสร้างแอปด้วย Django แล้วอยากให้ผู้ใช้แต่ละกลุ่มเข้าถึงฟีเจอร์แตกต่างกัน เช่น:

ผู้ใช้แบบ Basic เห็นเฉพาะฟีเจอร์หลัก
ผู้ใช้แบบ Premium เข้าถึงฟีเจอร์ขั้นสูงได้

คำถามที่พบบ่อยคือ:

ควรใช้ Django Multisite หรือแยกเป็น Docker container ต่อผู้ใช้กลุ่มดี?
Related Posts
แนวคิดการเขียนโปรแกรมแบบคลาสสิกในยุค AI
แนวคิดการเขียนโปรแกรมแบบคลาสสิก: บทเรียนที่เรายังได้เรียนรู้จาก Kernighan & Pike
ก่อนจะเริ่มเขียนโค้ด: 5 คำถามที่เราถามลูกค้าทุกครั้ง
ทำไมระบบที่ทำกำไรได้ อาจไม่มีคุณค่าที่แท้จริง
แก้ “การค้นหาและการเข้าถึง” ก่อน ก้าวแรกที่เร็วที่สุดในการฟื้นคุณค่าห้องสมุดมหาวิทยาลัยในยุคดิจิทัล
แนวทางพัฒนา MES ด้วย Python สำหรับโรงงานไทย
ทำไมการเรียนเขียนโปรแกรมถึง “เจ็บปวด” — และเราจะแก้มันอย่างไร

คำตอบสั้น ๆ คือ: ไม่จำเป็นต้องซับซ้อนขนาดนั้น!

❌ อย่าเพิ่งใช้ Multisite หรือ Docker

สิ่งที่หลายคนคิดว่า "อาจจะต้องแยกระบบ" แต่ในความจริง:

Django Multisite เหมาะสำหรับแสดงคอนเทนต์คนละชุดบนแต่ละโดเมน
Docker ต่อกลุ่มผู้ใช้ เหมาะสำหรับแอป SaaS ที่ต้องการแยกระบบทั้งหมด (รวมถึงฐานข้อมูล)

แต่ถ้าเพียงแค่ต้องการให้ผู้ใช้ Basic กับ Premium เห็นฟีเจอร์ต่างกัน — มัน ง่ายกว่านั้นมาก

✅ วิธีที่ถูกต้อง: จัดการผ่านระดับผู้ใช้งานใน Django

ใช้ Django ตัวเดียว รหัสเดียว ฐานข้อมูลเดียว แล้วควบคุมสิทธิ์ด้วย แผนการใช้งาน (plan) หรือ บทบาท (role)

🧱 ขั้นตอนที่ 1: เพิ่ม Plan ลงในโปรไฟล์ผู้ใช้

class UserProfile(models.Model):
    user = models.OneToOneField(User, on_delete=models.CASCADE)
    PLAN_CHOICES = (
        ('basic', 'Basic'),
        ('premium', 'Premium'),
    )
    plan = models.CharField(max_length=20, choices=PLAN_CHOICES, default='basic')

🧠 ขั้นตอนที่ 2: เช็ก Plan ใน View

@login_required
def premium_feature(request):
    if request.user.userprofile.plan != 'premium':
        return redirect('upgrade')
    return render(request, 'premium/feature.html')

🎨 ขั้นตอนที่ 3: ซ่อนหรือแสดงฟีเจอร์ใน Template

{% if request.user.userprofile.plan == 'premium' %}
    <a href="{% url 'premium_feature' %}">ฟีเจอร์พรีเมียม</a>
{% else %}
    <a href="{% url 'upgrade' %}">อัปเกรดเป็นพรีเมียม</a>
{% endif %}

💳 ขั้นตอนที่ 4: เชื่อมต่อระบบจ่ายเงิน

คุณสามารถใช้ Stripe หรือ PayPal ในการอัปเกรดผู้ใช้จาก Basic → Premium โดยอัตโนมัติ

🧪 ฟีเจอร์เสริม: ระบบ Feature Flags

อยากควบคุมฟีเจอร์แบบเปิด/ปิดหรือทดสอบ A/B? ลองใช้:

django-waffle

📊 แดชบอร์ดผู้ดูแลระบบ

สร้างเครื่องมือหลังบ้านสำหรับ:

ตรวจสอบผู้ใช้งานแยกตามแผน
อัปเกรด/ลดระดับผู้ใช้ด้วยมือ
ดูการใช้งานฟีเจอร์ของแต่ละกลุ่ม

🏁 สรุป

กลยุทธ์	ใช้เมื่อ...
Role-based access	แยกฟีเจอร์ในระบบเดียวกัน
Multisite	มีหลายโดเมน/เว็บไซต์ที่ต้องแสดงคอนเทนต์ต่างกัน
Docker ต่อกลุ่ม	ต้องการระบบแยกอย่างสิ้นเชิง เช่น SaaS แยกฐานข้อมูล

🚀 บทสรุป

ระบบฟีเจอร์ Basic/Premium สามารถทำได้ง่าย ๆ ด้วย Django โดยไม่ต้องแยกระบบหรือจัดการหลายโดเมน
แค่ใช้กลยุทธ์ "แผนการใช้งาน" และควบคุมสิทธิ์การเข้าถึง — ก็พร้อมให้ผู้ใช้สมัครและอัปเกรดได้ทันที

อยากให้ช่วยทำระบบนี้ในโปรเจกต์ Django ของคุณเลยไหม? หรือเชื่อม Stripe ให้เลย? บอกได้เลยนะ!